บล็อก
Gen Z และมิลเลนเนียล
ข้อมูลเชิงลึกทางสังคม

ชาวเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ คิดเห็นอย่างไรกับอนาคตทางการเงินของตน

เขียนเมื่อ:
April 16, 2025
Rachel Lee
Milieu Insight Insight สงกรานต์ 2025

สำหรับผู้คนในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ “การวางแผนการเงิน” ไม่ใช่แค่เรื่องของตัวเลขในบัญชีเท่านั้น แต่ยังเป็นการวางแผนชีวิตที่เชื่อมโยงไปกับวัฒนธรรม สภาพเศรษฐกิจ และช่วงวัยของแต่ละคนอีกด้วย และล่าสุด Milieu Insight ได้สำรวจความคิดเห็นของผู้คนกว่า 3,000 คนจาก 6 ประเทศ ได้แก่ สิงคโปร์ มาเลเซีย อินโดนีเซีย ไทย เวียดนาม และฟิลิปปินส์ เพื่อศึกษาและเข้าใจพฤติกรรมการวางแผนทางการเงิน ว่าอะไรเป็นแรงผลักดันและความกังวล รวมไปถึงเป้าหมายทางการเงินของแต่ละคนว่าเป็นอย่างไร

การวางแผนเพื่อสมดุลระหว่างการเอาตัวรอดในปัจจุบัน และความมั่นคงในอนาคต

เมื่อพูดถึงเป้าหมายทางการเงินอันดับต้น ๆ ของคนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มากกว่าครึ่งตอบว่าต้องการมีเงินสำรองไว้ใช้ยามฉุกเฉิน เป้าหมายนี้สะท้อนความต้องการความมั่นคงในโลกที่เต็มไปด้วยความไม่แน่นอน ตามมาด้วยความฝันที่จะได้เกษียณอย่างสบายใจ และอันดับสามคือการมีบ้านเป็นของตัวเอง ซึ่งยังคงเป็นความหวังของใครหลายคน แม้ราคาที่อยู่อาศัยจะสูงขึ้นและรูปแบบการใช้ชีวิตจะเปลี่ยนไปมากก็ตาม

เป้าหมายเหล่านี้ช่วยฉายภาพภูมิภาคที่กำลังเดินอยู่บนเส้นทางของการสร้างสมดุลระหว่างสิ่งจำเป็นในวันนี้กับแผนชีวิตในวันข้างหน้า ในจุดที่การเอาตัวรอด ความมั่นคง และความสำเร็จในชีวิตมาบรรจบกัน

ความหมายของ “ความฉลาดทางการเงิน”

เมื่อพูดถึง “ความฉลาดทางการเงิน” เกือบครึ่งของผู้ตอบแบบสอบถามให้นิยามว่า คือการหลีกเลี่ยงหนี้ที่ไม่จำเป็น โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงวัยอย่างเบบี้บูมเมอร์ที่ผ่านวิกฤตเศรษฐกิจมาหลายครั้ง และมักมีความระมัดระวังที่มากกว่า ในขณะที่คนรุ่นใหม่อย่าง Gen Z ดูจะกังวลเรื่องหนี้น้อยลง และกล้าเปิดรับการลงทุนในสิ่งที่เสี่ยงมากขึ้น เช่น คริปโตเคอร์เรนซีหรือ NFT

อย่างไรก็ตาม แม้แนวคิดเรื่องความเสี่ยงจะแตกต่างกัน แต่เมื่อลงลึกถึงประเภทการลงทุน กลับพบว่าคนทุกช่วงวัยยังคงให้ความสนใจกับสินทรัพย์แบบดั้งเดิม ไม่ว่าจะเป็นทองคำ หุ้นรายตัว หรือพันธบัตรและเงินฝากประจำ สะท้อนว่าต่อให้คนรุ่นใหม่จะพร้อมลองอะไรที่เสี่ยงและแปลกใหม่ แต่เสถียรภาพและความมั่นคงในการลงทุนก็ยังเป็นสิ่งที่ไม่เคยมลายหายไป

สิงคโปร์: มั่นคงแต่ไม่เสี่ยง

หนึ่งในจุดที่น่าสนใจจากการสำรวจ คือชาวสิงคโปร์มีแนวโน้มวางแผนการเงินอย่างรอบคอบมากกว่าประเทศเพื่อนบ้าน คนสิงคโปร์น้อยกว่าหนึ่งในสามนิยาม “การมีวินัยทางการเงิน” ว่าคือการมีรายได้หลายทาง และมีเพียง 8% เท่านั้นที่ระบุว่า “การเริ่มต้นธุรกิจ” คือหนึ่งในเป้าหมายทางการเงินหลักของตน ซึ่งน้อยกว่าค่าเฉลี่ยของทั้งภูมิภาคอย่างชัดเจน

สิ่งนี้สะท้อนถึงค่านิยมด้าน “ความมั่นคง” ที่ฝังรากลึกในวัฒนธรรมของสิงคโปร์ และอาจชี้ให้เห็นว่าผู้คนที่นั่นมักเลือกใช้แนวทางที่รอบคอบมากกว่าในการรับมือกับความเสี่ยงทางการเงิน

ความมั่นใจที่มาพร้อมความกังวล

หนึ่งในอินไซต์ที่ชวนคิดที่สุดจากการสำรวจครั้งนี้ คือช่องว่างระหว่าง “ความรู้สึก” กับ “ความเป็นจริง” ทางด้านการเงิน แม้ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่จะรู้สึกมั่นใจกับสถานะการเงินของตัวเอง แต่เมื่อถามถึงความมั่นคงทางการเงิน กลับมีเพียงส่วนน้อยที่รู้สึกว่าอยู่ในจุดนั้น และจำนวนน้อยลงไปอีกที่บอกว่าตนเอง “มีอิสรภาพทางการเงิน” แล้วอย่างแท้จริง

มีเพียง 17% ของชาวเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ระบุว่าตนเองมีอิสรภาพทางการเงินในช่วงเวลาที่ทำการสำรวจ ขณะที่ 35% คาดว่าจะไปถึงจุดนั้นได้ภายใน 5 ปีข้างหน้า ความต่างนี้ชัดเจนขึ้นเมื่อดูตามรุ่นอายุ—แทบ 40% ของกลุ่ม Baby Boomers บอกว่าตนบรรลุอิสรภาพทางการเงินแล้ว ในขณะที่ Gen Z มีเพียง 14% เท่านั้น

เมื่อเจาะลึกไปที่แต่ละประเทศ จะเห็นภาพที่น่าสนใจยิ่งขึ้น อย่างในอินโดนีเซีย 1 ใน 4 ของ Gen Z ระบุว่าตนมีอิสรภาพทางการเงินแล้ว ส่วนในเวียดนาม เกือบครึ่งของผู้ตอบเชื่อว่าจะบรรลุเป้าหมายนี้ภายใน 5 ปี

มองให้ลึงลงไป ในไทยและเวียดนาม

แม้จะอยู่ในภูมิภาคเดียวกัน แต่ระดับความเครียดทางการเงินของแต่ละประเทศกลับไม่เท่ากัน โดยเฉพาะในกลุ่มคนรุ่นใหม่ ประเทศไทยและเวียดนามเป็นสองประเทศที่มีสัดส่วน Gen Z รู้สึกว่าตนเอง “มั่นคงทางการเงิน” ต่ำที่สุดในภูมิภาค โดยมีเพียง 34% ในไทย และ 32% ในเวียดนามเท่านั้น

แต่ปัญหาไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในกลุ่มคนรุ่นใหม่เท่านั้น แม้ Gen X มักถูกมองว่าเป็น “แรงขับเคลื่อนหลักของตลาดแรงงาน” แต่ผลสำรวจพบว่า Gen X ในไทยกลับมีความมั่นคงทางการเงินต่ำกว่าค่าเฉลี่ยในภูมิภาค โดยมีน้อยกว่าครึ่งที่รู้สึกว่าตนเองมีความมั่นคง และน่าตกใจยิ่งกว่านั้นคือ Gen X ชาวไทยยังรายงานว่าตนมี “ความเครียดทางการเงิน” สูงที่สุดเมื่อเทียบกับทุกประเทศที่ทำการสำรวจ

เมื่อรุ่นต่อรุ่น ต้องปรับตัวกับเส้นทางทางการเงินที่เปลี่ยนไป

ผลการศึกษายังชี้ให้เห็นถึงพัฒนาการด้านความรู้สึกทางการเงินที่เปลี่ยนไปตามวัย กลุ่มผู้ตอบแบบสอบถามที่มีอายุมากกว่ามีแนวโน้มจะรู้สึกมั่นใจ มั่นคง และมีความเครียดน้อยกว่ากลุ่มคนรุ่นใหม่ ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่า “ความมั่นคง” มักจะมาพร้อมกับประสบการณ์และเวลา ขณะเดียวกันก็เผยให้เห็นแรงกดดันที่ถาโถมเข้าหาคนรุ่นใหม่ที่ต้องเดินบนเส้นทางการเงินที่ซับซ้อนขึ้น โดยมีตัวช่วยน้อยลง

แม้แนวทางและมุมมองของแต่ละเจเนอเรชันจะแตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัด แต่สิ่งหนึ่งที่ทุกวัยมีเหมือนกันคือ “ความปรารถนาในความมั่นคง ความเป็นอิสระ และอนาคตที่ดีกว่า” ไม่ว่าจะเป็นการออมแบบระมัดระวัง หรือการลงทุนแบบกล้าคิดกล้าทำ คนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ต่างกำลังเดินหน้าสู่เป้าหมายทางการเงินที่ให้ทั้ง “อิสรภาพ” และ “ความรับผิดชอบ” ไปพร้อมกัน

บทสรุป: แม้เส้นทางจะแตกต่าง แต่เป้าหมายยังคงเหมือนกัน

แม้แนวคิด วิธีการ และความพร้อมทางการเงินจะแตกต่างกันในแต่ละภูมิภาคและช่วงวัย แต่หัวใจของการวางแผนทางการเงินในภูมิภาคนี้ยังคงเหมือนเดิม นั่นก็คือ ความมั่นคง อิสรภาพ และอนาคตที่มั่นใจได้ ไม่ว่าจะเลือกวิธีการออมแบบดั้งเดิม หรือการลงทุนแบบมีความเสี่ยง คนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ต่างกำลังพยายามสร้างชีวิตที่มี “อิสรภาพ” ทางการเงินในแบบของตนเองให้เกิดขึ้น

Milieu เป็นผู้นำด้านซอฟต์แวร์ Online survey และ Market research จากสิงคโปร์ ที่ช่วยให้ธุรกิจเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้อย่างแม่นยำ ด้วยเทคนิคการทำ Sampling ที่มีประสิทธิภาพ ติดตาม กลยุทธ์แบบ Data-driven พร้อมอัปเดตงานวิจัย และ Insight ล่าสุดจากทีมผู้เชี่ยวชาญของเราได้เลยที่นี่

Rachel Lee
Author
Rachel Lee

The Content Lead at Milieu Insight. Passionate about translating data into impactful stories, she crafts content that bridges insights and action- making complex research accessible, engaging, and meaningful for audiences across the globe.

พร้อมที่จะยกระดับเกมเชิงลึกของคุณหรือไม่?

Take the first step towards data-driven excellence.
Contact Milieu today.
ขอบคุณเราจะติดต่อกันเร็ว ๆ นี้!
อ๊ะ!มีบางอย่างผิดปกติขณะส่งแบบฟอร์ม
Contact us
__wf_สงวน_มรดก__wf_สงวน_มรดก